100.6K4
Jordanië

Naar het warme hart van de Wadi Rum: op bezoek bij woestijnbewoners

Geen reis naar Jordanië is compleet zonder een tocht door de Wadi Rum; wat mij betreft één van de mooiste woestijnen ter wereld. Naargelang je beschikbare tijd kun je de Wadi Rum bezoeken tijdens een daguitstap of  – veel leuker! – er een nacht of langer doorbrengen. Je wordt er gastvrij ontvangen door de bedoeïenen en kunt er overnachten in tentenkampen. Doén want kamperen in de woestijn is een onvergetelijke belevenis.

Zet je schrap voor een heuse long read: in deze post neem ik je mee van Aqaba naar het hart van de Wadi Rum, we racen met de jeep door de woestijn en trekken met een kameel nog dieper de Wadi Rum in. We worden uitgenodigd bij de Bedoeïen en leren hoe je kunt overleven in de woestijn.  Vervolgens zoeken we ons tentenkamp op waar we authentieke gerechten mogen proeven en mogen slapen onder duizend sterren.

Tuurlijk heb ik nog niet àlle woestijnen ter wereld bezocht maar van alle die ik wél al zag, spant de Wadi Rum beslist de kroon. Stel je een wonderlijk landschap voor vol rotsformaties, zandsteen en een prachtig kleur die naargelang de lichtinval vuurrood, roze of geel lijkt. De woestijn is in het lijstje Werelderfgoed van Unesco opgenomen, en dat hoeft niet te verbazen,  het is er gewoon adembenemend mooi.

jordanië

Hier en daar doet de omgeving een beetje denken aan een maanlandschap – de Wadi Rum wordt ook wel eens The Valley of the Moon genoemd –  en door de rode kleur van het zand en de rotsen is ook de vergelijking met Mars nooit ver weg.

Dankzij de grillige vormen van de Wadi Rum is deze woestijn een geliefd decor voor heel wat sciencefictionfilms, denk maar aan Mission to Mars (2000), Red Planet (2000), The Last Days on Mars (2014) en mijn favoriet: The Martian (2015). Ook scènes uit Rogue One: A Star Wars Story (2016) werden hier opgenomen. Andere films, die niets met Mars of andere planeten te maken hebben, zijn (natuurlijk) Lawrence of Arabia (1962) van David Lean en Theeb (aanrader!).

Meer dan 10 jaar geleden had ik de Wadi Rum al eens bezocht, als onderdeel van rondreis doorheen Syrië en Jordanië. Ik herinner mij nog hoe versteld ik stond van de ongelooflijke magie van het landschap. En vooral ook: hoe loodzwaar en vermoeiend de hitte aanvoelde, een meedogenloze warmte waar geen ontsnappen aan was. Het was toen natuurlijk hartje zomer, niet meteen het beste seizoen om de woestijn in te trekken, tenzij je graag door de zon gegeseld wordt. Het plan was toen om door de woestijn te hiken, maar dat was vanwege de hitte een onmogelijke opgave. Net als tijdens deze recente reis brachten we toen de nacht door onder een blote sterrenhemel: we sliepen er bovenop het dak van een eenzaam betonnen gebouwtje midden in de Wadi Rum. Bedoeling was om ’s nachts eindeloos naar de sterren en de Melkweg te kunnen staren. Alleen droeg ik toen contactlenzen. Die ik uit moest doen om te slapen. En ik had mijn bril niet mee. Veel sterren heb ik dus niet zien schitteren. Ondertussen ben ik van de lenzen en de bril af (lang leve de ooglaser-chirurgie!). En tijdens mijn tweede bezoek nu is ook het seizoen anders: geen zomer, en dus geen verzengende hitte.

Zet je schrap voor een heuse long read: in deze post neem ik je mee van Aqaba naar het hart van de Wadi Rum, we racen met de jeep door de woestijn en trekken met een kameel nog dieper de Wadi Rum in. We worden uitgenodigd bij de Bedoeïen en leren hoe je kunt overleven in de woestijn.  Vervolgens zoeken we ons tentenkamp op waar we authentieke gerechten mogen proeven en mogen slapen onder duizend sterren.

Via de Desert Highway naar het hart van de Wadi Rum

Onze uitvalsbasis tijdens ons verblijf in Jordanië is Aqaba , een uitstekende keuze want je geraakt er makkelijk naar de belangrijkste bezienswaardigheden van het land, en dus ook de Wadi Rum.

Lees ook: Aqaba voor beginners: waarom dit Jordaanse stadje op je bucket list hoort  en Top 5 dingen om te doen in Aqaba

Na zo’n 62 kilometer snorren over de Desert Highway – ook wel bekend als Highway 15 – ben je al ter plekke.

En die rit is op zich eigenlijk al de moeite. Zodra je Aqaba uitrijdt, kom je in een soort niemandsland terecht waarbij je de omgeving langzaam ziet veranderen en verkleuren: meer en meer duiken grillige rotsformaties op, en sommige daarvan vertonen donkerrode en groene kleurenlijnen.  Onze gids Mahmoud legt uit dat de donkerrode en groene tinten wijzen op brons en koper in de rotsen. En opvallend: hier en daar zie ik temidden het dorre landschap grote vruchtbare landbouwakkers waar druk groenten gekweekt wordt. “Zo’n 25 meter onder de grond bevinden zich natuurlijke waterbronnen”, zegt Mahmoud. “De woestijn mag er dan droog uit zien, maar aan water is er hier geen gebrek.”

In de voetsporen van Lawrence

Wanneer we bijna bij onze bestemming zijn, zien we in de verte plots een antieke trein door het landschap tuffen. Geen fata morgana maar een oude stoomtrein, weliswaar geduwd door een diesellocomotief. Ooit deed deze trein dienst als transport voor mijngoederen naar Saoedi-Arabië (in 1916), maar die tijden zijn voorgoed voorbij. Vandaag heeft de trein vooral een nostalgische betekenis. Leuk weetje: dit is ook de trein die je ziet in de film Lawrence of Arabia.

In de Wadi Rum –  en in de rest van Jordanië overigens – vind je nog meer verwijzingen naar de legendarische Lawrence of Arabia. Het bezoekerscentrum van de Wadi Rum bevindt zich op een boogscheut van de rotsenformatie Seven Pilars of Wisdom, genoemd naar het gelijknamige boek dat Lawrence schreef. Met een beetje verbeelding kun je in de rotsen inderdaad zeven zuilen zien.

Maar voor alle duidelijkheid: of Lawrence effectief rond die rotsen gewandeld heeft, weet niemand met zekerheid. Misschien heeft hij het stukje natuur net zoals wij mateloos bewonderd. Misschien heeft hij de rotsen nooit gezien. Hetzelfde geldt voor Lawrence’s House en Lawrence’s Spring, respectievelijk het huis waar hij gewoond zou hebben en de waterbron die hij beschreef in zijn boek. Hoe dan ook: een beetje twijfel rond het doen en laten van de intrigerende Lawrence maakt het mysterie rond deze man alleen maar groter.

Jordanië 7 pilars of wisdom

Eindelijk: de woestijn in!

De Wadi Rum is beschermd gebied en dus geraak je er niet zomaar in. Het bezoekerscentrum fungeert als de poort naar de woestijn; van hieruit kan je enkel met de 4×4 verder (en die staan alle netjes geparkeerd achter het bezoekerscentrum). In het centrum zelf kun je allerhande informatie krijgen over de woestijn, er zijn ook een paar winkeltjes voor wat last-minute shopping en wat kleine restaurantjes.

Wij ruilen het busje waarmee we vanuit Aqaba naar hier reden in voor de laadbak van een 4×4 (er werden zeteltjes in aangebracht, en het zit nog vrij comfortabel ook) en we vatten onze tocht in de woestijn aan.

Jordanië Wadi Rum

Ooit heb ik een helse woestijnrit meegemaakt in Tunesië waarbij de chauffeurs dachten dat ze aan Parijs-Dakar deelnamen en daarbij zowat élke duin op en af reden. Aan topsnelheid. Een bijzonder leuke rit, dat wel, maar niet voor herhaling vatbaar: ik stond vol blauwe plekken en builen en voelde me compleet dooreengeschud en groggy. Ik had mij dus enigszins aan een soortgelijke turbulente woestijnrace verwacht, maar onze Jordaanse chauffeurs blijken heel wat rustiger:  de rit lijkt zelfs op een beetje op een gezapig zondagsritje. Geen  gekke woestijn rollercoaster dus, en veel minder adrenaline dan ik had verwacht. Des te beter: kunnen we tenminste intens van omgeving genieten.

Jordanië Wadi Rum

De 4×4 brengt ons naar allerlei bezienswaardigheden in de woestijn (denk: mooie rotsformaties en onvergetelijke vergezichten). Onze eerste echte stop is bedoeïenentent gelegen naast een enorme zandheuvel. Iedereen wil natuurlijk eerst die heuvel tackelen, maar ik twijfel nog: dat ding ziet er vrij hoog en steil uit en mijn hoogtevrees zal ongetwijfeld weer de kop opduiken. 

Jordanië Wadi Rum

Na een beetje peptalk van een medereiziger klim ik dan toch maar naar boven. Ik geraak zowat halverwege en blijf dan stokstijf zitten: duh, dit is nog hoger dan verwacht! Het uitzicht is hier gelukkig ook best de moeite en terwijl de rest nog hogere regionen opzoekt, neem ik de tijd om tig foto’s te nemen. Ik durf toch niets anders meer te doen.

Jordanië Wadi Rum

Overigens ben ik niet de enige angsthaas die hier achter blijft. Tijdens onze Jordanië trip reist Zaven Kouyoumdjian mee. Wellicht heb je nog nooit van hem gehoord – geen nood: wij kenden hem ook niet – maar in Libanon is hij blijkbaar een hele meneer in de media. Van zijn reis door Jordanië wordt een film gemaakt, bedoeling is om Jordanië ook in Libanon te promoten. Terwijl zijn vrouw en kinderen lustig in het zand stappen en de berg opklimmen, lijkt Zaven er meer moeite mee te hebben en ik herken op zijn gezicht de angst waar ik ook zo vaak mee te maken heb: hoogtevrees! Samen met zijn cameraman blijft hij treuzelen en dralen, tot ook hij tenslotte geen stap meer verzet. Ik troost me dat ik niet de enige sukkel van het groepje ben.

Jordanië Wadi Rum

Na het tackelen van de berg is het tijd voor een welverdiende rustpauze in de bedoeïenententent. We leggen ons languit op de tapijten en genieten van een deugddoende muntthee. Eén van de oudere bedoeïen haalt nog een soort gitaartje boven en zorgt voor wat typische achtergrondmuziek. Meer heb ik niet nodig om in woestijnstemming te komen; ware het dat we nog niet op het eindpunt van onze tocht gearriveerd zijn, dan zou ik hier in de koelte van de tent gerust een paar uurtjes kunnen loungen, zalig rustig is het hier.

Na onze klim- en theestop vatten we de tocht opnieuw aan en onze 4×4’s ploegen verder door het mulle zand. En dan bereiken we onze volgende halte: de plek waar de kamelen ons opwachten voor de tweede etappe van onze woestijnreis.

Jordanië Wadi Rum
Jordanië Wadi Rum

En voor de pietjes precies onder ons: ja zijn het dromedarissen want ze hebben maar één bult. Maar dromedarissen zijn evengoed kamelen. De camelus dromedarius is namelijk een kameel met één bult, de camelus bactrianus heeft twee bulten. Bij deze. Indien je deze vraag ooit tijdens een quizje voorgeschoteld krijgt: nu weet je het.

Om eerlijk te zijn: ik ben niet zo’n grote liefhebber van kamelentochten. Sommige van die diertjes bewegen tijdens het stappen heftig heen, en een kamelentocht is ook niet altijd kontvriendelijk (pijn!). Maar deze keer valt het best mee. Ik wieg rustig heen en weer op mijn kameeltje. De bedoeïen hebben mij een jong diertje gegeven met een zachtaardig karakter, het lijkt alsof hij (of zij?) de hele tijd naar mij aan het lachen is (of mét mij aan het lachen is, kan ook natuurlijk). Ondanks de best aangename tocht besluit ik toch om halverwege te voet verder te gaan: zo heb ik een beter zicht op de kamelenstoet en kan ik zelf ook even de benen strekken.

Jordanië Wadi Rum

Op bezoek bij woestijnbewoners

Eindpunt van de kamelentocht is een rustige plek bij een grote rots. Hier zullen we de rest van de namiddag doorbrengen. We worden er onder de vleugels genomen van een bedoeïenenfamilie die het niet alleen gezellig wil maken voor ons – tapijten worden uitgerold, er wordt een kampvuurtje gemaakt – maar ons ook wil laten kennismaken met het leven in de woestijn.

Jordanië Wadi Rum
De woestijn telt zes bedoeïdenstammen; in Rum Village – het enige dorpje in het beschermde natuurgebied van de Wadi rum – wonen vooral leden van de Zalabia stam. Deze hebben zich gespecialiseerd in eco-avontuur-toerisme in de Wadi Rum. De kans is groot dat één van je gidsen of chauffeurs tijdens een woestijntocht een Zalabia is.

Wij maken kennis met de oude Abouhoussein en zijn familie en ervaren meteen de legendarische gastvrijheid waar de bedoeïenen om bekend zijn. Terwijl er op het vuur een stoofpotje pruttelt en een uitgebreide picknick klaargemaakt wordt, krijgen we een aantal bedoeïenenskils aangeleerd en worden we ingewijd in de geheimen van de woestijn: we leren hoe je zonder zeep je handen kunnen wassen en wondjes kunt ontsmetten – middels plantjes die er groeien -, hoe je een kameel kunt melken en – belangrijk! – hoe je echte bedoeïenen koffie (of qahweh sad-dah) zet en wat de betekenis is van elk kopje. Bedoeling is om minstens drie kopjes te schenken: ééntje om de gast te verwelkomen, eentje om op de moed van dappere bedoeïenen te klinken en eentje voor de gezelligheid.

Op een afstandje zie ik twee vrouwen zitten, nieuwsgierig naar ons te kijken. Ze spreken geen Engels maar al vlug wordt duidelijk wat ze willen: of we geen zin hebben om onze handen te versieren met henna-tekeningen? Tuurlijk! Voor we het weten worden onze handen euh… onder handen genomen en kijken we tegen een henna-versiering aan. Toegegeven: het gaat nogal vlug en de henna is niet van de beste kwaliteit – de tekening spoelde bij de eerste wasbeurt al meteen af – maar het onderonsje met de twee dames blijkt heel erg gezellig en grappig.

Even later worden we nog uitgenodigd om mee brood te bakken. De vrouwen doen dat op een kampvuurtje, maar mijn nog niet opgedroogde henna-hand is een mooi excuus om deze labeur aan mij voorbij te laten gaan.

Liever ga ik met een paar medereizigers de omgeving verkennen. Een van onze bedoeïenen gidsen heeft ons een mooie wandeling getipt en inderdaad: na paar minuten komen we op een vallei uit waarvan we bijna niet kunnen geloven hoe mooi die is, wat een ongelooflijk mooie setting! We kijken onze ogen uit, en jammer: op foto is nauwelijks te bevatten hoe prachtig het hier is.

jordanie wadi rum
jordanie wadi rum

Wanneer we terugkeren, is het eten klaar en kunnen we genieten van een lekkere maaltijd in openlucht, liggend op de tapijten en aangenaam keuvelend met de rest van het gezelschap. Er wordt nog een snaarinstrument – gemaakt van geitenvacht en paardenhaar – bovengehaald en de bedoeïenen zetten een uitgebreide zangsessie in. Het plaatje is compleet; zo eenvoudig en aangenaam is het leven in de woestijn.

De rush naar de zonsondergang

Blijf je overnachten in de woestijn, dan wil je er natuurlijk een prachtige zonsondergang zien: zo’n kans maak je niet elke dag mee, toch? En je hebt op Instagram beslist al jaloersmakende sunsetfoto’s van de Wadi Rum zien passeren, nu wil je dat wonder ook wel eens met eigen ogen wil aanschouwen. Kijk, dat is dus precies wat wij ook denken.

Het bezoek aan de woestijnfamilie was tof en aangenaam, maar de zon staat op uur en we moeten er dringend vandoor willen we de zon zien zakken in het zand. Ons idee is om zomaar wat in de verte te staren, maar onze gidsen hebben natuurlijk een veel beter plan en brengen ons met hun 4×4’s naar één van de hotspots waar je de mooiste zonsondergang ziet. Want bij een onvergetelijke zonsondergang hoor op z’n minst een plateau, een berg en een uitkijkpuntje.

Daar voldoet de plek waar we uiteindelijk belanden inderdaad volledig aan. En dat vinden ook andere Wadi Rum-bezoekers: hadden we eerst de indruk helemaal alleen in de woestijn te zijn, dan krijgen we hier plots het gezelschap van vijftal extra jeeps vol sunsetchasers. Maar goed, het blijft al bij al een heel rustige plek en ik geniet van het selfie schouwspel dat steevast bij dergelijke momenten te bewonderen valt: het lijkt wel alsof iedereen met de zonsondergang op de foto wil en de selfie sticks worden massaal boven gehaald. Ik kan het hen niet kwalijk nemen: alleen een zuurpruim die daar aanstoot aan neemt. En geef toe: wie wil er nu niet op de foto met zoveel natuurpracht?

jordanie wadi rum

Overigens moeten we eerlijk zijn: van een échte zonsondergang is tijdens onze woestijnpassage helaas geen sprake. Er hangt wat mist – een soort haze dat typisch is voor deze tijd van het jaar –  en daardoor zien we geen vuurbol zakken. Wel worden we getrakteerd op een regenboog van kleuren en het zachtste licht ooit.

  • Tips & tricks
  • Tijdens de zomer is het er bloedheet. Bescherm jezelf voldoende, drink veel en draag zeker een petje.
    • Een sjaal die je rond je hoofd kunt dragen, beschermt tegen zon, wind en zand.
  • Boek je een tocht door de woestijn vraag dan meteen een gids mee; de chauffeur spreekt niet altijd Engels.
  • Je kunt vanuit België online een woestijntocht boeken, maar het is veel goedkoper om dat ter plekke te doen. Verblijf je in Aqaba, dan kun je in het Aqaba Visitor Center alle uitleg krijgen.
  • Ondanks alle maatregelen en initiatieven om de woestijn proper te houden, zagen we er toch veel zwerfvuil. Maak het niet erger en hou je afval bij tot je het in een vuilbak kunt gooien.
  • Ga je op bezoek bij een bedoeïenen familie, wees dan respectvol, draag geen al te onthullende kledij en vraag het even voor je een foto neemt.

Lees ook: 

Op de site van de dienst toerisme Aqaba en Visit Jordan kun je heel wat extra informatie vinden over tochten in de Wadi Rum.

 
 

You might also like