Ik ging naar Spanje en kreeg 140 ton rotte tomaten over mij heen (La Tomatina video)

Tijdens het jaarlijkse festival La Tomatina vormt het Spaanse dorpje Bunol het decor voor ’s werelds grootste tomatengevecht. “Moet je écht eens meegemaakt hebben, het is geweldig”, hadden we ons laten wijsmaken. En dus namen wij vorig jaar ook deel aan La Tomatina. Samen met 20.000 andere liefhebbers lieten we ons vrijwillig bekogelen met (rotte!) tomaten. Maar of dat nu echt zo leuk was? 

Daar sta ik dan: enkelhoog in de tomatensmurrie terwijl ik een spervuur van alweer een nieuwe lading tomaten probeer te ontwijken. Er is lawaai en chaos, iedereen gilt, velen glijden uit over geplette tomaten, sommigen zijn in de tomatenpap gaan liggen en doen alsof ze zwemmen, anderen juichen van plezier en placeren een vreugdedansje. Of dit nu echt zo leuk is, weet ik nog niet. In elk geval is het waanzin. Waar ben ik in godsnaam in beland? 

De tomatenoorlog woedt hevig, en ik probeer vooral niet uit te schuiven in de smurrie en de camera in het gewoel niet kwijt te spelen. Er wordt geduwd en getrokken en het gejoel hoor ik iemand mijn naam roepen. Ik heb geen idee wie het is; de duikbril die ik draag om mijn ogen te beschermen, is helemaal besmeurd met tomaten. Ik zie geen steek en raak even helemaal gedesoriënteerd.  Het enige waar ik aan kan denken, is om vooral mijn mond dicht te houden om please please please géén rotte tomaat te moeten proeven. Ik heb de dag ervoor namelijk gezien wat er precies zit in de zeven Tomatina-vrachtwagens die door de straten van Bunol rijden en hun lading over de massa droppen: geen sappige en zoete tomaten die heerlijk smaken met een druppel olijfolie en blaadje basilicum. Neen, deze tomaten zijn rot, beschimmeld en ze stinken als de pest. Niet iets wat je op je bord wil krijgen, laat staan per ongeluk in je mond.

Tomatenmunitie

Terwijl ik tevergeefs mijn duikbril schoon probeer te maken, voel ik dat iemand mij vreugdevol omhelsd. Geen idee wie het is en dat maakt ook echt niet uit. Al de hele dag lopen we in Bunol rond en hebben we locals en mensen van over heel de wereld ontmoet en samen gek gedaan. Mijn enthousiaste onbekende vriend/vriendin is wellicht één van die tijdelijke BFF’s en dus doe ik vrolijk mee met de hartelijke begroeting, ervan profiterend dat ik meteen ook even een helpend handje heb om overeind te blijven. Ondertussen klinkt er onheilspellend getoeter van alweer een Tomatina-vrachtwagen. Er komt een nieuwe lading tomatenmunitie aan. In gedachten probeer ik te tellen de hoeveelste vrachtwagen dit nu moet zijn. De vijfde? De zesde? Of de zevende en de laatste?

Veel tijd om erover na te denken krijg ik niet. De vrachtwagen wurmt zich door de nauwe straatjes van Bunol en samen met duizenden anderen word ik tegen de muur geduwd. Ik kan geen kant meer op en ben een makkelijk doelwit voor de Tomatina-soldaten die mij vanuit de vrachtwagen met enkele met  goed gemikte tomaten vol treffen. Sommige van die tomaten komen onverwacht hard; wellicht van iemand die lak heeft aan de regel om een tomaat te pletten voor je hem gooit.

De vrachtwagen schuift langzaam voorbij, de chaos wordt iets minder en ik merk dat ik per toeval vlak naast een fonteintje beland ben. Proper water, wat een meevaller! Ik grijp mijn kans om vlug mijn duikbril af te spoelen. Eindelijk kan ik eens goed rond mij zien en de waanzin aanschouwen waarin ik beland ben.

Surrealistisch

Het is een onvergetelijk en onwaarschijnlijk zicht, alsof ik in een surrealistische film beland ben. De straten zijn bedekt met rode smurrie, tomaten vliegen in het rond, mensen van alle leeftijden en nationaliteiten zingen en dansen en bekogelen elkaar met tomaten.

Aan de overkant van de straat zie ik hoe Jempi helemaal uit de bol gaat en samen met enkele andere tomatina’s in het tomatensap is gaan liggen. Zijn nieuwe vrienden zijn een groep Londenaars die we een paar uur eerder ontmoet hebben. Ze zijn volledig in het roze gekleed en zijn naar hier gekomen om een vrijgezellenfeest vieren. Aan het enthousiasme waarmee Jempi met hen door de tomaten rolt, zou je zweren dat ze elkaar al jaren kennen. 

Even verder tref ik één van mijn andere vrienden met wie ik dit tomatenavontuur aanging: de Nederlandse Henriëtte is groot en blond en dat werkt als een magneet op de tomatengooiers; ze wordt langs alle kanten bekogeld maar weet met een aantal flinke passes wraak te nemen. En daar is Marieke, al even Nederlands en even blond, als lijken haar haren nu eerder rood vanwege het tomatensap. Temidden de combatzone is zij rustig aan het filmen, het is mij een mysterie hoe ze het doet zonder uit de glijden over de tomatenpap of opgeslorpt te worden door de chaos.

Wanneer we even later allemaal opnieuw samen troepen, gillen we het bijna simultaan uit: hoe gek, onwaarschijnlijk, waanzinnig idioot en geniaal is dit allemaal! Om één of andere reden voelen we ons uitzinnig van vreugde, we laten ons helemaal meeslepen door de waanzin van het moment en zingen en brullen “Bunol” en “Tomatinaaaaaa hup hup hup”. Geen idee waarom eigenlijk want het gaat hier in feite nergens om, maar het voelt gewoon alsof het zo hoort. We zijn in feite met z’n allen ten prooi gevallen aan de tomaten-massahysterie.

En plots is het opnieuw rustig

En dan weerklinkt het schot dat het einde van La Tomatina inluidt. Er mag niet meer met tomaten gegooid worden. De chaos ebt weg en ik merk hoe moe en uitgeput ik eigenlijk ben. Geen wonder ook: bij dageraad zijn we vanuit Valencia vertrokken om op tijd in Bunol te zijn. De hele dag hebben we rondgedwaald door de straatjes van het dorp, we hebben mensen ontmoet van over heel de wereld, we hebben met locals gepraat over de waanzin van La Tomatina, we hebben emmers water over ons gekregen, gedanst in de straten en 140 ton rotte tomaten over ons gekregen.

Ondertussen is de kalmte terug gekeerd, de massa beweegt zich langzaam naar de straatjes en pleinen buiten het dorp, op zoek naar douches en een plek om te bekomen. Bewoners spoelen hun stoep proper met tuinslangen en brandweerwagen spuiten de straten schoon. Verbazend snel verandert het bloedrode tomatenslagveld in een opvallend proper dorpje. Bunol zal nog even navieren met een paella festijn en afterparty en kan daarna opnieuw rustig inslapen. Tot de tomatengekte volgend jaar in augustus weer losbarst.

Is het nu echt zo leuk?

Of deelnemen aan La Tomatina nu écht zo leuk is? Daar moet je niet over twijfelen! La Tomatina is bij momenten beangstigend vanwege de chaos en het gedrum, maar het festival kent vooral veel onvergetelijke momenten. Denk: het verbroederen met mensen van over heel de wereld. De joelende massa rond de ingezeepte paal waaraan een ham bengelt en de stoere mannen die tevergeefs op de paal proberen te klimmen.  De locals die nog voor het tomatengevecht begint bij wijze van opwarmertje een gigantisch waterfestijn opzetten en dat geweldig vinden (emmers water en tuinslangen worden en masse boven gehaald, je kunt een frisse douche gewoon niet vermijden). Het hele gedoe is behoorlijk waanzinnig en dat besef je ook, maar toch wordt je erin meegesleurd.

De video met het bewijs

La Tomatina is leuk, gek, smerig en vooral: onvergetelijk. Ik heb een video gemaakt met het gezamenlijke materiaal dat we toen gefilmd hebben. De beelden zijn even chaotisch als La Tomatina zelf, maar ik hoop dat je toch een beetje een idee krijgt van hoe het voelt om jezelf staande te houden middenin het grootste tomatengevecht ter wereld. Het filmpje start met de aankomst in Bunol en gaat vervolgens door met het watergevecht met de locals en de strijd om de ham, toont het lange wachten op de tomatenvrachtwagens, de chaos temidden de strijd en het uitgeput afdruipen na het tomatengevecht. Veel plezier ermee!

• Tijdens La Tomatina verbleven wij in Valencia, een geweldige stad om enkele dagen te verblijven en de ideale uitvalsbasis voor het tomatenfestival. Na La Tomatina gingen we roadtrippen langs  de Costa Blanca. Onze uitvalsbasis hiervoor was de villa Ambolo Costa Blanca, te huur bij Belvilla Vakantiehuizen. Informatie over Spanje en de Costa Blanca kun je hier vinden.
• Voor de roadtrip zelf vertrouwden we op een huurwagen van Sunny Cars. Handig is dat ze auto’s verhuren met een all-inclusive pakket, zo hoef je je nergens zorgen over maken.
• Meer informatie over La Tomatina kun je hier vinden.